Wist je dat een toenemend aantal mannen - soms ook vrouwen - zó vaak bezig is met online pornografie (reëel of virtueel, zoals bijvoorbeeld in games) dat er sprake is van verslavingsgedrag? Sommigen willen de schaamte voorbij en zoeken hulp.

 

 

 

www.purity4life.nl

 

 

 


In 2011 was er een onderzoek naar online pornografie onder de Nederlandse bevolking tussen de 18 en 89 jaar. Het representatieve onderzoek werd gepubliceerd onder de titel De opwinding voorbij. Van de mannen bleek 72% wel eens tijd te besteden aan online pornografie, variërend van (bijna) dagelijks tot eenmaal per half jaar of minder. De vrouwen scoren aanzienlijk lager.
Een deel van deze pornokijkers kent verslavingsverschijnselen. Niet zelden is die verslaving progressief van aard: je hebt steeds meer en steeds heftiger porno nodig om aan je trekken te komen.

In 2022 werden de resultaten van een nieuw onderzoek gepubliceerd. Bevindingen: christelijke studenten kijken of lezen massaal porno. Driekwart van hen heeft meer dan eens geprobeerd ermee te stoppen, maar zonder resultaat. ‘Het is een vicieuze cirkel waarin deze studenten vastzitten’, zegt onderzoeker Hans van Dijk. We schreven een reactie op dit onderzoek en op de aanbevelingen van Hans van Dijk: Een beheerst gebruik van porno brengt je niet verder

Bijna altijd is er dus sprake van een negatieve spiraal van schaamte, schuldgevoel, zelf-veroordeling. En werkt het vervuilend in de relaties met je (meest nabije) naasten en … met de Schepper die seksualiteit bedoeld heeft als een kostbaar geschenk waarmee mensen elkaar mogen goeddoen.

Het is vaak lastig om in je eentje uit de negatieve spiraal van porno- en seksverslaving te komen. Die wolk van lust die je zomaar uit het niets kan omvangen, die seksuele druk waar je niet tegen bestand bent ...het is alsof je de kolder in je kop krijgt, alsof je overgenomen wordt... En daarna voer je een vast ritueel uit: die ene ontmoetingsplaats, dat perfecte pornoplaatje; of je gaat rondlopen in een prostitutiezone.
Na de seksuele daad - hoe dwangmatig - trekt de mist weer op, de mist van leugens en illusies. En wat blijft er over: wanhoop, schuld, schaamte...

"De vijand verkiest om in het verborgene te werk te gaan. Als het je niet goed gaat, kan het verleidelijk zijn ervoor te kiezen je innerlijke strijd helemaal voor jezelf te houden. Uit schaamte, omdat je denkt dat er toch niets aan te doen is, omdat je er een ander niet mee belasten wil etc.. Die moeilijke gedachten gaan dan vaak een leven op zich leiden, worden sterker en nemen dimensies aan die totaal buiten proportie zijn. Het eenvoudig toevertrouwen van wat zich in je afspeelt aan een betrouwbare persoon volstaat vaak om die negatieve spiraal te stoppen en het probleem tot zijn ware omvang te herleiden." (naar Ignatius van Loyola, in: Herademing, maart 2015, p. 22-23)

Kortom: er is niets zo contraproductief dan in je eentje ergens mee blijven worstelen ...


WAT IK JE TE BIEDEN HEB...

Vanuit mijn expertise kan ik je begeleiding geven, hulp om op een gezonde wijze met je seksualiteit om te gaan. Je vindt bij mij o.a. een luisterend oor, acceptatie, ruimte om een zoektocht aan te gaan. Vooral een zoektocht naar de wortel, eenzaamheid of pijn achter je verslavingsgedrag, de onderliggende mechanismes. En op welke wijze zou God in dit alles een rol willen spelen? Ook hier geldt: pastoraat op maat ...
Soms verwijs ik door naar een zelfhulpgroep (o.a. van Levend Water Nederland) of een therapiegroep (bijv. Vrij van Porno). Of naar een van de hulpverleners of groepen van het netwerk www,purity4life.nl (dit netwerk bestaat vanaf 2015 en is nog in ontwikkeling).
Omdat de eventuele (huwelijks-)partner volop in dit proces betrokken is, is het een serieuze optie dat deze af en toe aan de gesprekken deelneemt:
- wat gebeurt er in de partnerrelatie? En met het zelfbeeld van beide partners?
- wat betekent het voor de relatie dat zij (of hij) in de angst of in de controle kan schieten?
- wat helpt verder, wat niet?
- wat als hij later thuiskomt dan verwacht of als hij onverwachts geld uitgeeft?

Ik maak bij dit alles gebruik van inzichten vanuit diverse invalshoeken:

  • het versterken van je identiteit in Christus en/of je persoonlijke identiteit;
  • het vullen van het vat van zelfwaardering (zie daarvoor de aanpak van Gertjan van Zessen);
  • het verstevigen van zelfdiscipline en toewijding aan God en zijn Woord;
  • het opsporen van triggers die de verslavingscyclus op gang brengen;
  • inzichten vanuit het pastoraat voor innerlijke genezing en bevrijding.

Zie ook Hulpmiddelen en gebeden bij begeleiding porno- en seksverslaving.

Als er partnerproblematiek aan de orde is, dan kan doorverwijzen naar de praktijk van Relatie-Herstel, of naar het daaraan verbonden programma S.A.M.E.N.
Verder is er het netwerk van Kostbaar Vaatwerk (voor partners van ...), Van Kostbaar Vaatwerk kreeg ik de volgende twee artikelen die voor jou of je partner van belang kunnen zijn:

ERVARINGEN UIT MIJN PRAKTIJK

Counseling bij porno - en seksverslaving

'Toen mijn vrouw na mijn zoveelste misstap eiste dat ik professionele hulp ging zoeken, had ik daar aanvankelijk weinig zin in. Ik besloot dat sowieso maar eens een weekje uit te stellen: van die pornoverslaving zou ik vanzelf wel afkomen, zo hield ik me voor.
Ze zei dat het haar verdriet deed dat ik zo weinig emotie toonde over de situatie, waardoor het net leek alsof haar tranen me niet raakten. Toen ze stil naar boven en naar bed ging, bleef ik beneden achter en dacht nog eens over ons gesprek na. Ik vroeg mezelf af hoe het nou kwam dat ik - ondanks mijn overduidelijke fout - zo weinig zin voelde om dit probleem aan te pakken.
Toen ik hierover in gebed ging, werd me opeens duidelijk waar die tegenzin vandaan kwam. De duivel had mij met al zijn porno al 25 jaar een rad voor de ogen gedraaid en wilde mij natuurlijk niet zomaar laten gaan. Zo zorgde hij er graag voor dat ik nooit zin had om hulp te gaan zoeken en probeerde hij me tegelijkertijd wijs te maken dat dat ook helemaal niet nodig was. Op dat moment gingen mijn ogen open en zag ik hoe gewiekst zijn plan in elkaar zat. Maar nu wist ik eindelijk wat te doen.
De volgende ochtend ben ik meteen gaan googelen naar hulp voor mijn langdurige pornoverslaving (zelfs tijdens mijn huwelijk). Uiteindelijk kwam ik de website van Jan Minderhoud terecht, waarna ik een afspraak met hem maakte. Als christen vond ik het prettig met een medechristen te kunnen overleggen, omdat bijvoorbeeld gebed er bij Jan altijd onderdeel van uitmaakt.
Jan kwam meteen in actie en gaf me een aantal handige documenten mee die ik door moest nemen. Wanneer ik hem tijdens onze gesprekken vertelde over mijn leven en mijn problemen wist hij die vaak snel met elkaar te verbinden. Hiermee gaf hij me meer inzicht in mijn eigen keuzes en valkuilen. Jan luistert en vertelt, Jan bidt en werkt, kortom: Jan staat naast je als een echte broeder. En daar ben ik hem ontzettend dankbaar voor!'

------------

'Na een lange periode van vast zitten in porno en het proberen om er maar van af te komen, kwam ik er achter dat ik het zelf niet kon en heb ik aan mensen die dicht bij mij staan mijn probleem verteld. Dit heeft bij mij de enorme druk er vanaf gehaald. Na aandringen van hen ben ik op zoek gegaan naar hulp en ben ik uiteindelijk bij Jan Minderhoud terecht gekomen. Vanaf het eerste moment voelde ik mij bij Jan erg op mijn plek en bovenal erg vertrouwd. Met behulp van het programma purity4life (Lust leren loslaten) heb ik samen met Jan het traject doorgelopen. De momenten en gesprekken met Jan hebben mij enorm geholpen. Het luisterende oor, geen veroordelende houding en openheid waren erg fijn. Het allerfijnste was wel het samen bidden en Bijbellezen. Dit heeft mij bijzonder veel kracht gegeven in de strijd tegen de ellende waar ik in zat verstrikt. Het was voor mij een openbaring om te zien hoe de wereld voor mij openging naarmate ik langer van mijn verslaving af kon blijven.
Tegen Jan heb ik het als volgt verwoord: "Het is alsof ik al die jaren in een zwart-witte wereld zonder geluid heb geleefd." Steeds meer kon ik intens genieten van de natuur, mensen om mij heen, muziek. Verschillende momenten en nu nog steeds kan ik bij de zogenaamde meeste kleine dingen vol verwondering stil staan en er voor de volle honderd procent van genieten. Niet alleen in het dagelijks leven maar ook in mijn geestelijk leven zijn mijn ogen geopend voor wat echt telt. De combinatie van Bijbel en gebed met de hulp en gesprekken hebben mij ontzettend geholpen om van de porno af te komen en om te groeien naar de persoon die ik nu ben geworden. Van te voren had ik niet durven hopen dat ik zoveel nut uit de hulp zou halen, als ik het van te voren had geweten had ik dit veel eerder gedaan!'

-----------

'Het traject bij Jan Minderhoud heb ik als heel positief ervaren. Na zelf jarenlang echt geworsteld en gestreden te hebben, ben ik bij hem terechtgekomen. Wat mij vanaf het eerste gesprek opviel was de manier waarop Jan de vragen stelde: heel objectief en duidelijk. Dit zorgde er bij mij voor dat ik de situatie kon bekijken vanuit een hoger perspectief en op deze manier kwam alles duidelijker naar binnen. Ik heb in het verleden veel ervaringsdeskundigen om hulp gevraagd en hoewel ik daar ook dingen van heb mogen meenemen, is juist het stukje objectiviteit en afstand van de zaak datgene wat ik nodig had.
Het mooie bij Jan vind ik dat het geloof in Jezus Christus centraal staat en dat we van daaruit werken. Een bevrijdingsgebed waar dat nodig was, en vooral goede gesprekken, een luisterend oor en geen veroordeling zijn onderdelen waar ik veel aan heb gehad. Zo hebben we samen met God en in gebed mijn leven opgeruimd en schoongemaakt. Ook ben ik mij in dit proces bewust geworden waarom ik zoveel moeite mee had om van de porno af te blijven en ben ik enorm gegroeid in zowel mijn identiteit als in discipline. Ik mag met ontzettend veel dankbaarheid zeggen dat ik nu vrij ben van de pornografie en geloof ook echt dat Jan Minderhoud daaraan heeft bijgedragen.'

-----------

'Ik zit momenteel nog middenin een traject van herstel. Het prettige vind ik dat ik met mijn counselor Jan Minderhoud dingen heel eerlijk en open kan bespreken, zonder dat er sprake is van veroordeling of afkeuring. Ik krijg veel materiaal te lezen, waaruit ik vanuit de bijbelteksten elke keer weer ontdek dat mijn gedrag (mijn hang naar porno, naar prostituees en erotische massagesalons) klip en klaar als zondig wordt benoemd. Maar ook wordt mij heel duidelijk voorgehouden dat God mij liefheeft en wil helpen. Ik krijg de ruimte om op mijn eigen manier en eigen tempo aan dingen te werken, zonder dat er sprake is van druk. Ik heb veel inzicht gekregen in wat mijn verslaving met mij doet en de gevolgen hiervan. En ook de smoesjes die ik mezelf voorhoud om het goed te praten en ermee door te gaan. Naast het geestelijke stuk worden mij ook veel praktische handvatten en oefeningen aangereikt, inclusief een werkboek, om anders met dingen om te gaan. Zodat ik niet steeds in verslavingsgedrag val wanneer ik me rot voel, maar ook andere, gezondere alternatieven leer ontwikkelen.'

-----------

Het lukte een dertiger maar niet om van de porno af te blijven. De cursus Bouwen aan een rein leven hielp hem verder, samen met enkele hulpmiddelen om triggers richting porno op te sporen en alternatief gedrag te ontwikkelen. Dit mailde hij me bij de afronding van het traject: Ik vind dat we goede gesprekken hebben gehad en dat je mij hebt laten zien hoe ik pornovrij kan leven. Momenteel heb ik goede filters op mijn laptop en mobiel die ik er zelf niet zomaar af kan halen, omdat ik de wachtwoorden aan mijn vader heb geven. Het helpt mij om een weekplanning te maken, waarin ik ook ruimte heb om nieuwe dingen te proberen. Het belangrijkste is om dagelijks omgang te hebben met de Heer en zo mijn hart en gedachten op Hem te richten'

-----------


'In het traject bij Jan Minderhoud kon ik voor het eerst vertellen hoe ik met mijn seksualiteit omging. Het was een veilige omgeving zonder veroordeling. Daarmee viel veel valse schaamte en angst weg. We gebruikten hierbij ook een werkboek dat er goed bij aansloot. Gaandeweg werd ook duidelijk dat veel gedrag voortkwam uit diepe wonden uit het verleden. In dit traject hebben we steeds meer in kaart kunnen brengen wat er nu eigenlijk is gebeurd en hoe ik hiermee omging. Het begon met bewustwording, daarna kan er iets veranderen. De begeleiding door Jan is een grote stap geweest op weg naar een traject dat ik nu elders volg en waar ik leer te doorvoelen wat bijvoorbeeld trauma’s met mij hebben gedaan. Door die gevoelens te leren doorvoelen, hoef ik niet langer te vluchten in bijvoorbeeld porno.'

-----------

'Aan de hand van bijbelteksten, een werkmap, andere materialen en gebeden ben ik met Jan Minderhoud al mijn worstelingen rondom seksualiteit en intimiteit aangegaan. Ik heb definitief afstand genomen van een verleden vol seksuele zonde, bezoek aan prostituees en pornografie en Jezus heeft mij bevrijd van alle aanklachten tegen mijn identiteit. In de kamer met Jan was er voor mij vrijheid om te zijn wie ik ben. Zonder het gevoel dat ik veroordeeld werd, kon ik open spreken over alle seksuele zonden in mijn leven en heb ik de ruimte gehad om alles aan het licht te brengen. Omdat Jan zelf geen verleden heeft vol seksuele zonden, is zijn begeleiding open en niet vermengd met ervaringen uit een eigen persoonlijk proces. Jan staat op afstand van de problematiek, maar door middel van gebed Jezus actief toe te laten in onze gesprekken was er sprake van een bijzondere diepgang. Jan heeft mij uitgedaagd om naar God toe uit te spreken wat er écht in mijn hart zit, hoe slecht dat ook is. Dit is voor mij een hele belangrijke, bevrijdende stap geweest in mijn genezingsproces.'

-----------

'Mijn vorige leven was altijd verbonden met het woord ‘seks’, alles in mijn hoofd draaide daarom. Dit heeft ertoe geleid dat ik heel veel verkeerde keuzes in mijn leven en huwelijk heb gemaakt. Hierdoor was mijn relatie met mijn vrouw zowat voorbij en de relatie met God (maar dat wist ik toen niet) was ook niet echt. ‘k Heb verschillende therapieën bij christelijke hulpverleners gevolgd en telkens kwam ik ook wel een stukje verder, maar het probleem zat hem daarin dat ik het toch telkens niet helemaal los wilde laten.
Zo bleef er altijd iets achter waardoor de duivel weer kans zag om mijn leven binnen te komen en mij weer te laten zondigen. Mijn gedrag (ik ben nogal impulsief) heeft daar ook niet aan mee gewerkt: kwam er een verkeerd idee in me op, dan deed ik het gelijk, om daarna heel veel spijt te hebben van deze daad.
‘k Ben toen op internet Purity4Life tegengekomen. Jan Minderhoud stond aangemerkt als mentor, heb toen een gesprek bij hem gepland. Gelijk tijdens het eerste gesprek merkte ik dat Jan niet boven mij stond, maar naast me ging staan, mijn verhaal aanhoorde en niet gelijk klaar stond met allemaal adviezen. Tijdens de eerste gesprekken baden we samen en lazen we uit de Bijbel en kreeg ik van Jan het advies om een cursus van Purity4life te gaan volgen (Bouwen aan een rein leven).
Wat ik altijd deed was me helemaal suf bidden en wachten totdat God me zou verlossen van mijn verslaving. Nu kwam ik erachter, samen met Jan, dat ik ook zelf stappen moet zetten om vrij te worden. Doordat God mij liet zien dat ik bepaalde dingen uit mijn leven moest verwijderen, ben ik vrij gekomen van de verslaving.
Ook waren er dingen in mijn jeugd gebeurd die mijn kijk op mezelf negatief beïnvloed hadden. Samen met Jan hebben we hiervoor een bevrijdingsgebed gebeden, zodat ik verlost werd van deze negatieve gedachten. Tijdens de tussenliggende periodes naar een volgende afspraak toe liep ik wel eens tegen problemen aan, dan gaf Jan mij advies via de mail of bespraken we dit de eerstvolgende keer dat we elkaar zagen. Door Gods kracht is er een verlossing tot stand gebracht.
‘k Ben nu samen met God me aan het oefenen om mezelf te gaan zien zoals God naar mij kijkt, ook hierin geeft Jan handreikingen, teksten uit de Bijbel die ik elke morgen citeer en uit mijn hoofd leer. Als dan de duivel komt met een leugen in je gedachten of dat mensen een leugen over me uitspreken, mag ik hem tegen spreken met een woord uit de Bijbel (het zwaard van de Geest). Dit deed Jezus ook toen de duivel Hem verzocht in de woestijn.
Toen ik deze cursus begon heb ik van God deze tekst gekregen als bemoediging: ‘Zie IK ga iets nieuws verrichten, nu ontkiemt het, heb je het al gemerkt? IK baan een weg door de woestijn, IK maak rivieren in de wildernis’ (Jesaja 43:18-19). Daar heb ik me de afgelopen tijd aan vast gehouden en ga ik me aan vasthouden. Ook is de weg die je dan mag gaan niet altijd makkelijk, maar ik blijf vertrouwen (ook al voel ik het soms niet) dat Hij het zal voleinden, mij zal helpen de eindstreep te halen. Had nooit gedacht dat ik nog eens zou kunnen zeggen: ‘ik ben bevrijd’, dacht altijd dat dit gedrag bij mij hoorde, maar laat één ding duidelijk zijn: dit is de duivel die je dit wijs maakt. God maakt mensen vrij, dat heeft Hij ook bij mij gedaan. Weet dat ik de toekomst alleen tegemoet kan kijken als Hij met me mee reist. Weet ook dat Hij dat doet, omdat Hij gezegd heeft: ‘Zie Ik ben met u alle dagen, tot aan het einde van de wereld’. Graag wil ik de mensen bedanken die door God gebruikt zijn om mij te helpen vrij te worden, mijn mentor en de mensen die deze cursus ontwikkeld hebben.'

-----------

Een man van 50-plus blikt ruim een jaar na afronding van zijn proces als volgt terug:
'Wat me nu bij de seks-/pornoverslaving vandaan houdt, zijn een aantal dingen die daaraan bijdragen:

  • Dat ‘het’ in het licht van Gods aangezicht en in het licht van onze relatie is gekomen. Dat begon bij mijn vrouw omdat ik ‘tegen de lamp liep’. Ik heb hulp gezocht bij Jan Minderhoud om via de weg van counseling helder zicht te krijgen op mijn verslaving aan seks/porno en vooral om ervan af te komen. Het pastorale proces, in objectiviteit en zonder veroordeling en afkeuring, heeft enorm geholpen om alle zaken in dit verband in het licht van Gods aangezicht te brengen. Maar ook om open en eerlijk ermee voor mijn vrouw te komen. Hoewel dat ontzettend moeilijk, zwaar en pijnlijk, vooral voor haar was.
    Zij heeft veel baat gehad bij de hulp die ze kreeg via het lotgenotencontact van Kostbaar Vaatwerk en het boek van Anita van Beem: Zijn lust en mijn leven.
    Verder hebben mijn vrouw en ik samen dagelijks een vast moment, tijdens onze dagelijkse Bijbellezing, gebed en dagsluiting, om elkaar open en recht in de ogen te kijken en te vertellen hoe het ging die dag.
  • Het in het licht van Gods aangezicht brengen, daarbij heeft de pastorale begeleiding van Jan Minderhoud erg geholpen. Stapsgewijs hebben we samen een proces doorlopen van schuld belijden, (op)biechten, vergeving, bevrijding en heling. Jezus Christus was daarbij het middelpunt, begin- en eindpunt met het vaste doel de relatie met mijn vrouw kans op herstel en heling geven.
    In dat proces was het voor mij erg belangrijk dat ik alles van mijn seksuele verrleden heb opgeschreven en het zo voor de Heere en voor mijn vrouw kon neerleggen. Als een belijdenis en als een manier van schoon schip maken. Daarop mocht ik van de Heere en van mijn vrouw horen dat de schuld is weggedaan en vergeven en ik weer opnieuw kon beginnen. Een groot wonder! Twee teksten zijn daarin voor mij erg belangrijk: Spreuken 28:13 “Wie zijn overtredingen bedekt, zal niet voorspoedig zijn, maar wie ze belijdt en nalaat, zal barmhartigheid verkrijgen.” En veel meer: 2 Korintiërs 5:17 “Daarom, als iemand in Christus is, is hij een nieuwe schepping: het oude is voorbij gegaan, zie, alles is nieuw geworden.”
    - Het wonder van genade, vergeving en heling bij God in Christus Jezus. Hij is de onderste weg gegaan en heeft mijn schuld en zonde op Zich genomen en mij in de ruimte doen gaan.
    - Mijn lieve vrouw liet door haar houding en wijze van omgaan met deze pijn het beeld van Jezus zien. Daardoor is de tekst uit Korinthe allereerst op haar van toepassing. Door het proces heen mocht hij ook op mij van toepassing worden. Niet dat het niet meer fout ging. In het begin van het helingsproces zijn er twee zwakke momenten geweest. Door de dagelijkse vaste momenten van het in het licht brengen en de open houding is het onmiddellijk uitgesproken en kon het onmiddellijk uit de weg geruimd worden.
  • In de relatie met mijn vrouw heb ik toen, bij dit nieuwe begin, in een vast voornemen niet alleen gezegd: “Ik beloof dat ik het niet meer doen zal”, maar ook en stelliger: “Dit gebeurt niet meer!”
    Waarom kon en moest het zo? Tijdens het pastorale proces met Jan en met mijn vrouw kreeg de liefde zo overduidelijk veel waarde. De grote liefde die Christus en ook mijn vrouw hebben voor mij, ondanks de pijn en het verdriet die ik veroorzaakte. Die pijn en dat verdriet nog eens veroorzaken wil ik niet. Het ligt mij ontzettend zwaar op mijn ziel. Bij de zwakke momenten in het begin heb ik het ervaren: “mijn maag draaide om”. Want ik hou van mijn vrouw en van Jezus en dus doe ik het niet meer.
  • Aanrader: het boekje van Wilkin van de Kamp: Wie je bent in Christus.

EN VERDER

Zie bijvoorbeeld Seksverslaving - hoe doorbreek je de spiraal? Onderaan die pagina vind je meerdere links naar andere sites over hulp bij seksverslaving of hulp voor partners van een seksverslaafde, alsook een lijst met boeken die verder kunnen helpen.
Of lees Biechten lucht op ...

Tot slot twee nadenkertjes.

1. Waarom is porno zo verkeerd? En dat niet alleen voor de relatie waarin je misschien wel leeft, niet alleen voor je zelfrespect (schuld, schaamte, negatieve spiraal), maar ook voor de vrouw zoals de Schepper God die bedoeld heeft?
"Porno is verkeerd omdat het niet genoeg van de vrouw laat zien ... Het onthult haar niet als vrouw die gemaakt is naar het beeld van God." (paus Johannes Paulus!)
(uit: Paula Rinehart, Seks zonder spijt - hoe God seks het hart van de vrouw raakt, pag. 47)

2. "Materiële begeerten zijn vergelijkbaar met seksuele begeerten. Ze ongegeneerd uitleven wordt in de huidige cultuur aangemoedigd, terwijl beteugeling ervan hard nodig is. De traditie van ascese is daarvoor van groot belang. Ascese helpt noch hebberig noch bezitterig te zijn." (naar Trees van Montfoort, Groene theologie, 2019, pag. 252)